Хүүрнэл
Хүүрнэл
ШӨРГӨН ШАР АТНЫ ДУУЛЬ
1.
Хөтөл элсний нарийн хоолойд нэгэн том хөх чулуу тэнгэрээс уначихаа юу гэлтэйг үзвэл чулуу бус хэвтэж байгаа тэмээ болой. Тэнгэр мөрлөж дүнхийдэг ширээ хоёр бөх нь хальс болон шалчийж унаад бужигнасан хар ялаанд шавуулавч түүнийг үргээх ч сөл бага болжээ. Эхэн булгийн ус шиг мэлмэн хар нүднээс нь сувдан нулимс бөн бөн бөмбөрнө.
Нулимст хар нүдэнд нь тэнгэрийн хаяаны наана хөхөртөх асар майхан цэнхэр уул хөдөлж нэгэн харагдана, хөшиж нэгэн үзэгдэнэ. Тэр уулын ар шилд улаан бударганат их хоолой буй.
Унасан шороо, ундалсан ус нь тэр билээ. Аравхан алхаад гарчих энэхүү нарийхан элсний хормойд нар тусахын алдад мөлхөж ирсэн юмсан. Мөлхөөд мөлхөөд ч газар гавьтай хорсонгүй.
Хөтөл элсний нарийн хоолойд нэгэн том хөх чулуу тэнгэрээс уначихаа юу гэлтэйг үзвэл чулуу бус хэвтэж байгаа тэмээ болой. Тэнгэр мөрлөж дүнхийдэг ширээ хоёр бөх нь хальс болон шалчийж унаад бужигнасан хар ялаанд шавуулавч түүнийг үргээх ч сөл бага болжээ. Эхэн булгийн ус шиг мэлмэн хар нүднээс нь сувдан нулимс бөн бөн бөмбөрнө.
Нулимст хар нүдэнд нь тэнгэрийн хаяаны наана хөхөртөх асар майхан цэнхэр уул хөдөлж нэгэн харагдана, хөшиж нэгэн үзэгдэнэ. Тэр уулын ар шилд улаан бударганат их хоолой буй.
Унасан шороо, ундалсан ус нь тэр билээ. Аравхан алхаад гарчих энэхүү нарийхан элсний хормойд нар тусахын алдад мөлхөж ирсэн юмсан. Мөлхөөд мөлхөөд ч газар гавьтай хорсонгүй.
Хүүрнэл
ТОГОРУУНЫ ДУУЛЬ
Хаврын хаварт дэв дэвсээр
Хар халзан тогорууд ирдэг ээ
Хадган хөх зогдороо намируулж
Хаа сайгүй л буудаг аа
Уужуу хорвоогийн уйтан зайд
Учрал холбосон хос тогоруу
Далавчаа цуцтал нис ниссээр
Дассан нутагтаа ирж буулаа
Жигүүртэн хүртэл амьтан хүнд
Жил жилээр ээнэгшдэг байлгүй
Хот айлын хаяа бараадаж
Хоёр цоохор өндөг гаргажээ
Хар халзан тогорууд ирдэг ээ
Хадган хөх зогдороо намируулж
Хаа сайгүй л буудаг аа
Уужуу хорвоогийн уйтан зайд
Учрал холбосон хос тогоруу
Далавчаа цуцтал нис ниссээр
Дассан нутагтаа ирж буулаа
Жигүүртэн хүртэл амьтан хүнд
Жил жилээр ээнэгшдэг байлгүй
Хот айлын хаяа бараадаж
Хоёр цоохор өндөг гаргажээ
Хүүрнэл
МОРИН ХУУРЫН ДОМОГ
Эрт урьдын цагт юм гэнэ. Энгүй уудам их талд эсгий цагаан орд гэртэй Хөхүүдэй нэрт сайхан хүү амьдран суудаг байжээ. Нэгэн өдөр Хөхүүдэй хүү увьдас шидийг олж суръя гэж шийджээ. Увидас эрдэм, ид шид гэгч хаана байдгийг мэдэхгүй. Эрлийг эрж олдог, эрдмийг элж сурдаг юм гэнэ лээ.Хөхүүдэй хүү энэ ертөнцийг хэрэн хэсч, эрсэнээ олж увидас шидийг эзэмшихээр санаа шулууджээ.
Хүүрнэл